Trwa tegoroczna akcja obrączkowania bocianów białych. Akcja nie byłaby możliwa bez wsparcia TAURON Dystrybucji. Spółka od 4 lat pomaga w tych działaniach ornitologów. Dzięki wsparciu energetyków udało się zaobrączkować, a przez to lepiej poznać, ponad 5 tysięcy bocianich piskląt.
Bociany coraz częściej wybierają słupy energetyczne do założenia gniazda. To dodatkowo utrudnia dostęp do nich badaczom, którzy, aby lepiej poznać te ptaki i efektywniej pomagać, zakładają im obrączki. Jest to bardzo ważne, bo populacja bocianów w Polsce drastycznie się zmniejsza. Dlatego pomoc doświadczonych, posiadających specjalne uprawnienia do pracy na sieci energetyków TAURON Dystrybucji jest bardzo ważna. Uzbrojeni w nowoczesne podnośniki umożliwiają bezpieczny dostęp do gniazd, a szczególnie tych znajdujących się na infrastrukturze energetycznej. Bez zaangażowania energetyków gniazda te byłyby poza zasięgiem badaczy. – Wspieramy akcję obrączkowania, bo tylko dzięki energetykom możliwy jest dostęp ornitologów i obrączkarzy do gniazd znajdujących się na naszych słupach. Coraz więcej bocianów wybiera je na miejsce gniazdowania. Przy tej okazji warto zaznaczyć, że infrastruktura energetyczna nigdy nie będzie w pełni bezpiecznym miejscem do życia ptaków, mimo stosowanych przez nas zabezpieczeń. Byłoby lepiej, gdyby bociany gniazdowały w naturalnych miejscach np. na konarach drzew. Gniazda znajdujące się na słupach energetycznych utrudniają nam także eksploatację urządzeń i wpływają negatywnie na dostawy prądu. Robimy co w naszej mocy, aby bociany gniazdujące na naszych słupach były bezpieczne, dostawy prądu dla naszych klientów nieprzerwane, a samo obrączkowanie odbywało się jak najsprawniej – mówi Renata Szczepaniak, rzecznik prasowy TAURON Dystrybucji.
Kiedy i jak obrączkuje się bociany
Obrączkowanie bocianów odbywa się na przełomie czerwca i lipca. Dokładny czas zakładania obrączek ustalają specjaliści, a uzależniony jest od terminu przylotu bocianów do Polski i złożenia jaj. Obrączkuje się młode osobniki, które nie umieją jeszcze latać, mniej więcej w szóstym tygodniu życia. Gdy ktoś obcy zbliża się do gniazda, młode przywierają do jego dna w bezruchu, a dorosłe osobniki odlatują i obserwują sytuację z bezpiecznej odległości. Takie zachowanie ptaków zdecydowanie ułatwia założenie obrączek.
Przy okazji wizyty na gnieździe
Wizytacja na gnieździe podczas obrączkowania jest okazją zebrania wielu cennych informacji na temat gniazd i piskląt. Dlatego badacze dokonują pomiaru zarówno gniazda – jego średnicy i wysokości – jak i ptaków – długości dzioba, złożonego zawsze lewego skrzydła i wagi. Wiele informacji o jadłospisie bocianów dostarczają wypluwki, czyli zlepek niestrawionego i wydalonego pokarmu, głównie kości, sierści, piór i pancerzy chitynowych owadów. To też okazja do usunięcia z gniazd sznurków, drutów, folii i innych niebezpiecznych dla ptaków materiałów.
Po co ta obrączka?
Obrączkowanie to jak na razie najpopularniejsza i najskuteczniejsza metoda badawcza ptaków. Obrączki zakłada się z myślą o uzyskaniu możliwie największej ilości informacji o każdym osobniku, a przez to i o całej ich populacji. Jest to możliwe, bo każdy bocian ma obrączkę z innym, unikatowym numerem. Jest on pewnego rodzaju numerem pesel ptaka, a wszystkie informacje o tym osobniku przypisane do nadanego mu przy obrączkowaniu numeru.
- Dzięki takiej akcji obrączkowania, jak ta realizowana przy wsparciu energetyków, możemy założyć obrączki i pozyskać dane statystyczne na temat piskląt, zweryfikować ich kondycję, liczebność, udzielić pomocy, gdyby tylko była taka potrzeba – mówi dr Kazimierz Walasz z Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego.
Porównując zebrane informacje naukowcy zdobywają wiedzę o sposobie ich przemieszczenia się, długości życia, posiadanym potomstwie i innych aspektach biologii ptaków. Jest to długotrwała metoda badawcza. Zbadanie danego zagadnienia wymaga wielu – nawet kilkuset odczytów – i ponownych stwierdzeń, a z kolei uzyskanie jednego stwierdzenia wymaga oznakowania kilkuset osobników.
Ty też możesz pomóc bocianom
Aby obrączkowanie było skuteczne obserwacja i każda informacja o bocianie z obrączką jest bardzo ważna. Dlatego w tej metodzie badawczej może tak naprawdę uczestniczyć każdy z nas! Jak to zrobić?
Gdy dostrzeżemy bociana, warto przyjrzeć się czy ma obrączkę. Jeśli tak, warto zaalarmować lokalne organizacje ornitologiczne lub przekazać informacje o ptaku bezpośrednio do Stacji Ornitologicznej – podając przede wszystkim tekst i numery widniejące na obrączce, datę i miejsce obserwacji, gatunek, ogólny stan zdrowia. Jeśli ptak jest ranny lub martwy także należy o tym wspomnieć.
Szczegółowe instrukcje jak zbierać i przekazywać informację o zaobrączkowanych bocianach znajdują się na stronie internetowej www.stornit.gda.pl, gdzie dostępny jest specjalny formularz umożliwiający zgłoszenie.
Liczba założonych obrączek w poszczególnych latach:
2020 1157
2021 1507
2022 1259
2023 1438
razem 5361
W 2024 r. planujemy założyć 1500 obrączek.
Liczba gniazd w poszczególnych województwach:
- śląskie 569
- dolnośląskie 516
- opolskie 485
- małopolskie 476
- podkarpackie 71
- łódzkie 51
- świętokrzyskie 18
- razem 2186